نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هادی فرهنگدوست ¹
• تکتم حنایی ²
• هیرو فرکیش ³

¹ کارشناس‌ارشد معماری اسلامی، گروه هنر و معماری اسلامی، دانشکدۀ هنر و معماری اسلامی، دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع)، مشهد، ایران.

² دانشیار گروه شهرسازی، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران.

³ استادیار گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

رابطه‌شناسی بین آنچه شهر از محیط دریافت کرده، با آنچه جغرافیای محیطی را برحسب ظرفیت درونی (استقرار شهری) و نقش‌های عملکردی آن (سکونت شهری) به محیط شهری تبدیل می‌کند، باعث شکل‌گیری شاخص «ظرفیت‌های فضایی» مطلوب می‌شود. هدف این پژوهش، بازشناسی و تثبیت مفهومی عوامل سازندۀ مقر شهری از دیدگاه ظرفیت‌های مکان و مکانیت شهری است. دستیابی به این هدف، با بهره‌گیری از روش تحلیلی-تطبیقی، به‌منظور مقایسۀ مکاتب موجود، برای تدوین نظریه‌ای برای بازشناسی مفهوم مقر شهری بوده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه‌های سازندۀ مقر شهری در سه دستة ایستا، فعال و عملگر قابل‌شناسایی است و در تمامی مراحل چرخۀ حیات شهری، موجب تعریف‌شدگی ظرفیت‌های محیطی و جغرافیایی شهرها در قالب مفهوم مقر شهری می‌شوند. بازشناسی و بسط مفهومی مؤلفه‌های سازندۀ مقر شهری با تأکید بر تفکیک مفهومی آن از سایر مفاهیم مشابه شهرسازی، همچنین تأکید بر هماهنگی بین ابعاد مختلف مکان و مکانیت شهر مهم‌ترین نکات برجستۀ این پژوهش است. مداخله‌های انسانی در ظرفیت‌های محیطی شهرها موجب ایجاد تفاوت در ظرفیت‌های مقر شهری موجود، با ظرفیت‌های قابل‌دسترس، و تغییر مؤلفه‌های مقر شهری می‌شود. زیرا ظرفیت‌های شهری، بیش از هر عاملی از جغرافیای شهری و اجتماعی، با ظرفیت‌های وجودی و واقعیت‌های محیطی مرتبط‌اند. در نتیجه می‌توان بیان کرد که برای پایداری مکان و مکانیت شهرها، باید از طریق سازماندهی مؤلفه‌های مقر شهری اقدام کرد.

کلیدواژه‌ها

• فضای جغرافیایی
• ظرفیت‌های محیطی
• عملگرهای شهری
• واقعیت محیطی
• برنامه‌ریزی محیطی

موضوعات

• مطالعات شهری

عنوان مقاله [English]

Adaptation of Environmental Capacities in Urban Location and Situation: Presentation a Framework of “Urban Domicile” Sustainability

نویسندگان [English]

• Hadi Farhangdoust ¹
• Toktam Hanaee ²
• Hero Farkisch ³

¹ Master of Islamic Architecture, Faculty of Islamic Art and Architecture, Imam Reza International University, Mashhad, Iran.

² Associate Professor of Urban Planning, Department of Urban Planning, Faculty of Art and Architecture, Islamic Azad University of Mashhad, Mashhad, Iran.

³ Assistant Professor of Architecture, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Islamic Azad University of Mashhad, Mashhad, Iran.

چکیده [English]

Considering the problems and diseases caused by the pollution, due to industrial centers in cities, the government must consider solutions, such as imposing a tax on pollutants. Green tax is considered one of the most effective tools of financial policies through which the local policymakers can direct the economic and social activities to sustainable development. A green tax rate is an environmental fee charged to companies for emitting pollution. This type of tax has an obvious role in controlling polluting industries and thus determining their environmental performance in the city. However, in the polluted cities of the country, the city administration does not pay much attention to this tax. On the other hand, economic institutionalists have emphasized the relationship between the growth of economic activities and the type of political and economic institutions. Therefore, in this article by game theory approach, the different motivations of local policymakers in determining the green tax are investigated. The green tax rate is considered as a policy tool, and the reaction of polluting industries in choosing the level of investment will also indicate the amount of pollution created. Based on the results, the policymakers take a dual approach to the private and public polluting industries. Assuming the independence of the polluting industries from the government, the policymakers with the motivation of maximizing income, seek to determine the optimal green tax rate. But assuming that the polluting industries have economic benefits for the government, they tend to set the green tax rate lower than the optimal value. Such a rate increases the investment level of polluting industries and the resulting pollution for neighboring cities.

کلیدواژه‌ها [English]

• Geographical space
• environmental capacities
• urban operators
• environmental reality
• environmental planning